dinsdag 26 maart 2013

Lies Cosijn

Lies Cosijn - Exp. afdeling Porceleyne fles - decor Haven

Een van de oudste keramiek fabrieken van ons land is waarschijnlijk de Porceleyne fles in Delft. De fabriek werd opgericht in 1653 en bestaat nog steeds. In de fabriek wordt van oudsher Delfts blauw aardewerk gemaakt (geinspireerd op het oude chinese kraakporceleijn uit China). Maar naast deze lijn heeft de Porceleyne fles nog meer voort gebracht. Aan het begin van de 20ste eeuw bloeide de fabriek op onder leiding van Adolf le Comte. Dit stokje werd uiteindelijk over genomen door Leon Senf. Daarna werd het even rustig, maar in de jaren 50-60 gebeurde er iets bijzonders. Er kwam een experimentele afdeling.
 
De experimentele afdeling van de Porceleyne fles werd opgericht in 1955 door Theo Dobbelmann. Theo Dobbelmann was docent aan het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs in Amsterdam, waar ook Sybren Valkema en Bert Nienhuis les gaven. Theo Dobbelmann werd aangetrokken door de toenmalige directeur van de porceleyne fles dhr. de Slechte. De opdracht was eenvoudig; er moet een nieuwe productielijn komen die op geen enkele manier leek op het delfts blauw wat voorheen bij de fabriek gemaakt werd en er mocht geen penseel gebruikt worden. Theo Dobbelmann nam enkele van zijn beste leerlingen mee om te komen werken en ontwerpen voor de Porceleyne fles. De meest opvallende onder hen was Lies Cosijn.
 
Lies Cosijn werd in 1931 geboren in Modjokertó, Indonesië, maar na de WOII verhuist zij naar Nederland. Daar volgde ze van 1951 tot 1955 lessen aan het  Instituut voor Kunstnijverheids-onderwijs. Ze koos voor de richting keramiek van wege haar voorliefde voor klassieke archeologie. In haar Porceleyne fles periode maakte ze dan ook veel aardewerk geinspireert op aardewerk uit de oudheid.  In het begin werkte Lies Cosijn met twee andere collega's op de kleine experimentele afdeling; Jet Sielcken en Emmy van Deventer. De afdeling was speciaal voor hen ingericht. Jet Sielcken maakte het keramiek wat door Lies Cosijn gedecoreerd werd. Emmy van Deventer was specialist in glazuren. De patronen op de vaas Haven zijn aangebracht met engobes en sjabloon technieken. Door het gebruik van deze technieken op ongeglazuurd aardewerk roept de vaas Haven associaties op met pre-colombiaans aardewerk. Het ongeglazuurde aspect en kleurgebruik doet erg denken aan Nazca aardewerk. Ook in de vormgeving herinneren de smalle tuitjes aan pre-colombiaanse tijden. Dit geld niet voor al het werk uit die tijd. Naast de technieken die hier gebruikt zijn werd er ook veel geëxperimenteerd met het ingekraste van motieven en nieuwe manieren van glazuren. Toch heeft veel van dit aardewerk een zelfde naïef karakter, maar door de vakkundige uitvoering wordt dit duidelijk naar een hoger niveau getrokken.
Hierdoor krijgt het vroege aardewerk van Lies Cosijn een heel eigen jaren 60 signatuur. En signatuur die samengesteld wordt uit verschillende elementen waarin "het experiment" het werk bepaald. Maar haar werk heeft ook duidelijk invloed ondervonden van de beeldende kunst uit het Amsterdam van de vroege jaren 60 en de voorliefde van Lies voor keramiek uit de oudheid en haar samenwerking met Jet Sielcken. De signatuur die hieruit ontstaat is echter uniek en kan maar aan één persoon toegeschreven worden; Lies Cosijn.

Lies Cosijn heeft altijd op veel waardering voor haar werk kunnen rekenen. Na de start van de experimentele afdeling kregen ze al snel een grote expositie in het Boijmans aangeboden en ook met haar latere werk wist ze veel musea en verzamelaars voor zich te winnen. Hierdoor behoort ze tot een van de meest toonaangevende keramisten van de na-oorlogse periode.

Tip van de dag: Bekijk ook eens het latere werk van Lies Cosijn via google afbeeldingen. Dit is evident anders dan het werk wat ze voor de Porceleyne fles maakte, maar ook zeer de moeite waard. En de naam Lies Cosijn dus niet meer vergeten.

vrijdag 22 maart 2013

Lysandre

 
Voor mijn verjaardag kreeg ik een nieuw plaatje van mijn schoonmoeder. Een beetje op de gok gekocht, maar soms pakt dat heel goed uit. Zo ook in dit geval. Het debuut album van Christopher Owens; Lysandre.

De voorkant van de plaat doet anders vermoeden. We zien een sombere jonge man op de voorkant met de haren voor de ogen. De achterkant toont de jongen met het haar uit het gezicht; onderuit gezakt op een kleed tussen de planten met gitaar; een college student na een avond stappen. Maar de plaat is veel milder, melodieuzer dan je zou verwachten. De stem van Christopher Owens is eerder zacht en verlegen dan rauwe en zwaar. En daarmee begint de plaat al verrassend.
 
Christopher Owens is de zanger van de band Girls. Waarschijnlijk zullen velen voordat ze deze plaat van Christopher Owens ontdekken ook nog nooit van Girls gehoord hebben. Maar ook Girls is de moeite waard. Toch is de solo-plaat anders. Niet zo zeer experimenteler, maar meer persoonlijk. Het vertelt een verhaal. Een verhaal over de eerste tour van Girls. En dat maakt de plaat tot een interessant geheel. De plaat is opgedeeld in drie delen en er zit een thema in; Lysandre's theme, waar de plaat mee opent. In Part one volgen we Christopher op het Amerikaanse deel van de tour. Het theme is nog in mineur en komt in een variatie aan het eind van ieder nummer terug. Dan horen we een vliegtuig en een trein en vertrekken we voor Part two (deel twee van de tour) naar Europa. Hier is de toon in een keer vrolijker. Het theme is nog wel te herkennen in Riviera Rock, maar is opgewekt en zomers. In Part two komen we Christopher tegen op een festival in Frankrijk waar hij Lysandre ontmoet. Liefde bloeit nog verder op, maar het festival loopt op zijn eind. Christopher moet zijn tournee vervolgen en dus wordt de mineur versie van Lysandre's theme weer ingezet. Er volgt een mooi Epiloog en daarmee is Christophers magical mystery tour ten eind.
 
Toch zullen we waarschijnlijk nog veel gaan horen en zien van Christopher Owens deze zomer. Want hoe onwaarschijnlijk het ook mag lijken als je de foto op de achterkant van de plaat ziet, Christopher Owens is ook nog eens gekozen tot het gezicht van de printcampagne van Yves Saint Laurent.
 
Tip van de dag: Die laat zich raden; Lysandre kopen! Als je hem draait voel je de zomer komen en dat hebben we na zo'n koude winter wel verdiend!

zondag 17 maart 2013

Hoera! Hoera!

 

Inland empire is jarig! 2 jaar geleden ben ik op aandringen van mijn zus begonnen met een web-blog. De ruggengraat van de web-blog wordt gevormd door mijn collectie. De collectie was dan ook de directe aanleiding om te gaan schrijven. Vaak ben ik zelf erg enthousiast over nieuwe aanwinsten. Maar omdat het voor mijn directe omgeving vaak niet geheel duidelijk was wat er nou precies zo leuk was aan de dingen die aan de collectie toegevoegd werden stuurde ik ze een mailtje met daarin een korte verklaring. Uiteindelijk werd de mail-lijst zo lang dat het idee van een blog ontstond. En nu zijn we dus ruim twee jaar en 75 berichten verder.

Om dit heugelijke feit te vieren; vandaag een blog over wat bloggen je nou concreet oplevert. Naast dat het tijd kost win je er namelijk ook wat mee. Hier dus het "wie wat waarom".

Voor wie blog ik eigenlijk? In eerste instatie voor mijzelf. Dat klinkt misschien raar. Maar verzamelen is een vorm van research. Het gaat mij vaak niet om het object opzich (uiteraard moet het wel mooi zijn en een zekere waarde vertegenwordigen), maar het gaat ook voor een groot gedeelte over geschiedenis. Wie maakte het, waarom en wat is de waarde van het werk in de tijd en binnen het ouevre van de kunstenaar. Dit zocht ik al uit voor mijn eigen lering en vermaak. Maar door het op te schrijven is deze informatie ook terug te lezen en blijft het beter beklijven. Maar daarnaast is het ook voor mijn directe omgeving. Kennis delen is altijd leuk en zo begrijpt mijn omgeving mijn enthousiasme beter. Zonder kennis staat de wereld stil en verliezen dingen hun waarde.
Door mijn blog openbaar te maken help je ook andere verzamelaars en belangstellenden. Veel kennis is niet via internet terug te vinden en moet je nog uit boeken en oude catalogi, tijdschriften en krantenknipsels halen (of zelfs mondelingen overlevering). Op deze manier maak ik delen van deze informatie digitaal toegankelijk en voeg ik feitelijke kennis uit verschillende bronnen samen tot een nieuw verhaal. In twee jaar is Inland empire ruim 9000 keer bezocht en bij "google afbeeldingen" staan vrijwel alle foto's die ik geplaatst heb op de 1ste twee pagina. Er is dus belangstelling en de blog wordt niet alleen door vrienden en kennissen gelezen.

De waarom vraag is dus ook al enigszins verklaard. Ik doe het om de kennis over mijn eigen collectie te vergroten. Soms om mensen te tippen voor een leuke film, nieuwe plaat of leuke expositie. Of gewoon te vermaken met een grappig verhaaltje. Gek genoeg krijg ik op de blogs met weinig feitelijke kennis de meeste reactie (bijv. de blog over labeltjes, stickers op potjes en fruit of over het aangeven van je kind). Daarnaast zie je dat de blog goed gelezen worden over die mensen waar maar weinig informatie over beschikbaar is (zoals Lea Halpern, Lucie Q Bakker en de Rotterdamse kunstenaars).

Maar dan de laatste vraag; wat levert het je nou eigenlijk op... Veel! Uiteindelijk komt het schrijven of je collectie je collectie ook ten goede. Het zorgt ervoor dat ik weet wat we in huis hebben en stimuleert om dingen echt goed uit te zoeken. Hierdoor leer ik veel over de geschiedenis van de Nederlandse kunst in de 20/21ste eeuw. Maar door mijn blog ben ik ook in contact geraakt met andere verzamelaars en heb ik via hen weer nieuwe dingen aan kunnen kopen en krijg ik nieuwe kennis aangeboden. Ook krijg ik veel reacties van "vreemde" die nieuwe informatie hebben over de dingen die ik plaats. De leuke reactie kwam via de dochter van Louis van Roode, die mij wist te vertelen dat de vrouw op het werk wat ik van hem heb, haar tante is en dat zij Lotte heet. Na de dood van zijn vrouw, hertrouwde Louis van Roode met haar. Vandaar dat ze op veel schilderijen en tekeningen te zien is.
Ten slotte maakt het feit dat je de foto's van mijn collectie makkelijk terug kan vinden via "google afbeeldingen" mijn collectie in zijn geheel bekender. Niet dat het me hier direct om te doen is, maar je weet maar nooit wat de toekomst brengt...

Tip van de dag: blijven volgen. Vanwege drukte loop ik enigszins achter met schrijven, maar er staan al weer heel wat concepten klaar. Maar nu eerst tijd voor taart!