dinsdag 9 juli 2013

Canto

 
 
Dit jaar zou Simeon ten Holt 90 jaar geworden zijn. En om dit te vieren was Wilma de Rek begonnen aan een boek over Nederlands grootste componist van de 20ste eeuw. Simeon mocht de publicatie niet mee maken; 25 november 2012 overleed hij in het ziekenhuis te Alkmaar. Daardoor heeft het boek een geheel ander uiterlijk gekregen en is het karkater ervan verstilt. Maar daarmee niet minder mooi. Het boek is schitterend vorm gegeven. Het bevat zwart-wit foto's die de directe leefomgeving van Simeon ten Holt toont in zijn laatste dagen. Daarnaast vinden we grote stukken orginele partituur van Canto. Canto vormt dan ook de kapstok waaraan het hele verhaal opgehangen is. En tot slot zijn er ook nog eens twee geweldige CD's aan de uitgave toegevoegd.

Het boek vertelt het verhaal het verhaal over de man achter Canto Ostinato; Simeons belangrijkste werk. Het stuk stamt uit 1976. Simeon schreven het in een moeilijke periode van zijn leven. Zijn relatie met Noeki was net op de klippen gelopen en Simeon leefde een onrustig leven in de jaren 60. Aan het begin van de jaren 70 ontmoette hij Isabella. Simeon vond meer rust in de relatie en begon aan zijn meest beroemde stuk.
 
Door de komst van het boek en de 90ste verjaardag van Simeon ten Holt (helaas niet meer bij leven) is er dit jaar veel belangstelling voor Canto Ostinato. Zo ook in Dordrecht; hier werd in het kader van het Big Rivers festival in samenwerking met de muziek commissie van de Grote Kerk, Canto uitgevoerd. In een bijzondere samenstelling. Het stuk dat initieel voor 4 vleugels geschreven is, werd dit maal uit gevoerd door 2 piano's het kerk orgel en het carillon. Met een geweldig resultaat.
 
Het stuk begint heel minimalistisch. Er is een repeterend stuk van enkele maten wat eindeloos door lijkt te gaan. De oorsprong van een theorie; zoals het denken in een geniaal brein begint. De theorie wordt groter; er komen noten bij en het proces vordert gestaag. Soms lijken de gedachten even vast te lopen. We voelen de worsteling van Simeon die probeert zijn theorie kloppend te krijgen. De emoties lopen van tijd tot tijd hoog op. Er klinkt soms frustratie, boosheid en wanhoop. Maar beetje bij beetje komt er meer melodie in het stuk. De theorie ontvouwt zich om te eindigen in een schitterende heldere melodie. Maar toch er schuurt iets tegen de melodie aan een dissonant verstoort de harmonie. De theorie lijkt nog niet volledig te kloppen en de zoektocht gaat verder. Mineur en majeur wisselen af. Wederom frustraties, maar afgewisseld met de schitterende noten van de melodie die er al stond. We raken haast de hoop op een goede afloop kwijt, maar Simeon ten Holt bewijst dat hij geniaal is. De melodie komt terug, maar nu meer volwassen met meer nuance, meer karakter en meer realiteitszin waarin majeur en mineur in harmonie samenkomen. Een melodie die al het voorgaande omsluit. Prachtig dus!
 
Als je nu nog niet overtuigd bent!
 
Tip van de dag: Canto luisteren! Heel vaak en heel hard!