Van tijd tot tijd her-ontdek je je eigen verzameling. En daarmee word je je weer bewust van wat je door de jaren opbouw. Op het moment dat je iets nieuws toevoegt aan de verzameling komen andere dingen opeens ook weer in een nieuw licht te staan.
Vorige week kon ik mijn Nola Hatterman ophalen bij de lijstenmaker. Dat zijn altijd leuke momenten, maar het brengt ook altijd een probleem met zich mee. Er moet namelijk wel weer een plekje voor gevonden worden en wandruimte is snel een probleem als je frequent nieuw werk komt. Dan moet er dus veredeld worden en schuiven er dingen op. Het ene gaat van de woonkamer naar de hal, van de hal naar boven en van boven naar de opslag (soms is het helaas niet anders). Bij het zoeken naar een nieuwe plek is het ook altijd leuk om te kijken welke werken eventueel een leuke aanvulling zouden kunnen zijn op het nieuwe object. En zo kwam ik bij de ets van Jaap Hillenius. Beide werken zitten achter glas en zijn min of meer gelijk qua grote. Daarnaast zijn het beide portretten. Een mooie combinatie dus.
Jaap Hillenius
De ets kreeg ik van mijn vader toen ik 18 was (eigenlijk ontdekte ik hem zelf toen ik wat mappen met etsen en tekeningen door zat te nemen die mijn vader ooit gekocht had). Mijn vader zat bij Jaap Hillenius (1934-1999) op de Rijksnormaalschool voor Teekenonderwijs (Rietveld academie) in Amsterdam en kocht de ets in 1966 van Hillenius. Dat Hillenius etsen maakte was niet zo verwonderlijk, want dat gebeurde in de jaren 60 erg veel. Zo kon je een groter publiek berijken, omdat etsen meerdere keren gedrukt konden worden en daarom voor een lagere prijs aangeboden werden dan olieverf doeken (waarvan de productiekosten relatief hoog zijn). Toch betekende etsen voor Hillenius meer... Dit blijkt m.n. uit zijn lidmaatschap van de Luis. Grafisch genootschap De Luis was een samenwerkingsverband van Nederlandse kunstenaars en werd in 1960 opgericht door Dirkje (William) Kuik, Joop Moesman en Henc Maarseveen. Het genootschap noemde zichzelf de Luis, omdat zij (net als Argus) ook een figuratieve inslag hadden en met hun werk protesteerde tegen de CoBrA-overherzing. Ook waren ze van mening dat grafiek; ondanks de mindere waardering door de kunstcritici; een onuitroeibare kunstvorm is. De ledenlijst van de Luis was relatief lang en bevatte naast grafische medewerkers ook literaire medewerkers (waaronder Jan Eykelboom). En kijkend door de ledenlijst ontdekte ik dus wat ik eigenlijk al wist. We hebben nog een Luis in huis! Charles Donker.
Het oeuvre van Charles Donker (1940) bestaat vrijwel volledig uit etsen. Thema's zijn vrijwel allemaal naturalistisch van aard. Vaak zien we vogels, muizen en andere kleine dieren (meestal dood, maar ook levend), ook zien we veel bossen en akkers. Op de ets uit onze collectie zien we beide elementen terug; een dode vleermuis in het raamkozijn van een huisje met uitzicht op het groen.
Omdat de Luis en Utrechts initatief was en een gezamelijk atelier had aan de Schalkwijkstraat in Utrecht, bevindt veel werk van de leden zich in de collectie van het Centraal museum in Utrecht. En hoewel je zou verwachten dat etsen makkelijker en goedkoper te vinden zouden moeten zijn blijft het moeilijk een Luis te ontdekken. Misschien dat ik onze collectie luizen nog wel uitbreid, maar na de her-ontdekking van dat wat ik al had is het nog even niet nodig en wordt het wachten tot er weer een Luis op mijn pad komt.
Chales Donker
Tip van de dag: kijk goed om je heen in huis. Soms blijk je meer te hebben dan je dacht.
