donderdag 22 december 2011

Ontbrekende stukjes

Voor een verzamelaar zijn "gaten" moeilijk te verkroppen. Deze moeten opgevult worden, maar dat is zo makkelijk niet. Je moet immers veel zoeken en het geluk aan je zijde hebben. Maar zoals het gaat met verzamelingen is een collectie nooit compleet en bij iedere nieuwe aanwinst lijkt er weer een nieuw gat te vallen. Echter de gaten worden wel steeds kleiner. Nou, nu concreet dan...
Als ik naar onze Leerdam-glasverzameling kijk valt er meteen iets op; er ontbreekt nog al wat. Copier is goed vertegenwoordigd (belangrijke stukken zijn er: een smeerwortelglas, cactuspot, bolvaas, craquele schaal, een unica, enkel een vroege serica ontbreekt nog). Ook Lanooy is er (het juliana vaasje, een schaaltje met emaille beschildering, een vaas met omgeslagen rand en de grote ovale vaas met goudluster, nu alleen nog een unica en het kerstvaasje). Ook de jaren 50-60 zijn min of meer gedekt met unica's van Sybren Valkema en Floris Meydam (hoewel een Willem Heesen er ook niet bij zou misstaan). Maar dan... dan wordt het stil. Waar zijn ontwerpers van het begin: de Bazel, Berlage, Lebeau en de Lorm... Gaten dus!
De reden dat er niets van is in de verzameling, is omdat ze moeilijk te vinden zijn. Zeker als je opzoek gaat naar die stukken die hun belang voor de ontwikkeling van kunstnijverheid in Nederland onderstrepen. Van Berlage en de Bazel moeten er dan stukken uit hun pers-glasserviezen, enkele wijnglazen en nog mooier een Jaarbeker (maar dat is dromen tegen beter weten in) komen. Chris Lebeau is waarschijnlijk nog het lastigst, omdat deze alleen maar monumentale stukken gemaakt heeft, die destijds al regelrecht het museum in gingen. Bij de Lorm wordt het lastig om te bepalen welke stukken je nou zo moeten hebben, maar het is gelukt.

Cornelis de Lorm (1875-1942) werkte bij de PTT, maar had een sterke voorliefde voor moderne kunst(nijverheid)/toegepaste kunst. Om deze reden begon hij in 1916 een winkel; de Zonnebloem; in Den Haag. Hier verkocht hij spullen van Berlage, de Bazel en Lanooy. Ook maakte hij eigen ontwerpen. Veel van deze ontwerpen waren van hout, welke uitgevoerd werden bij de firma NV Hero de Groot. Door alle initatieve die de Lorm nam, zoals het organiseren van lezingen en tentoonstellingen in zijn winkel, kwam hij via Chris Lanooy en Berlage in contact met Cochius; de directeur van Glasfabriek Leerdam. Cochius bood de Lorm de mogelijkheid om glas te ontwerpen. En dit deed hij van 1917 tot 1926. De Lorm maakte vele ontwerpen, maar weinig monumentale. In tegenstelling tot de andere ontwerpers maakte de Lorm vrijwel enkel gebruikersglas en geen sierobjecten. Toch zijn er een aantal stukken die er uit springen; Serviezen Zonnebloem en Normaal I&II, een enorme Bowlschaal en de druppelkaraf met bijbehorende glazen. Maar er zijn dus toch ook enkele siervazen! En daar is de collectie nu mee uitgebreid! Wat de siervazen zo belangrijk maken is het feit dat ze met emaille beschilderd zijn. Er zijn maar enkele ontwerpers die met emaille gedecoreerd hebben waaronder Lanooy, de Lorm en Jaap Gidding. Geemailleerd glas is daarmee bijzonder en schaars. De decoren van de Lorm zijn sober, maar ze zijn  zeker van grote waarde. Soberheid kenmerkt het werk van de Lorm. De bekenste ontwerpen met emaille beschildering zijn de Lellie-vazen. De Lellie-vaas werd gedecoreerd met een ringpatroon met druipers of met ringen en kruisblokjes, altijd met zwart emaille.

Lellie-vaas van C. de Lorm en schaaltje van C. Lanooy
met emaille-decor
Met de komst van de Lellie-vaas is er dus weer een stapje gemaakt met het completeren van het Leerdam-glas-verzameling en is er weer een stukje opgevult. Grote vreugde en een hoop plezier! Een zorg minder dus, hoewel het ontbreken van Berlage, Lebeau en de Bazel een verzamelaar toch nog behoorlijk dwars kan blijven zitten... De zoektocht gaat verder!

Tip van de dag: Nooit de domme gedachten in je hoofd halen dat het er niet toe doet of iets nu bijzonder, zeldzaam of waardevol is en volstaan met een clichematige dooddoener als "dat maakt me niet uit als het maar mooi is...". Dit hoor je als verzamelaar te vaak. Als je mooi als enige criteria hanteert bouw je nooit een goede verzameling op. Er is te veel mooi en te weinig budget en ruimte in een huis om maar alles te kopen wat mooi is; het gaat om de combinatie: de 3 M's: Mooi > Monumentaal > Museaal!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten