vrijdag 29 april 2011

Eindelijk een Colenbrander!

Op sommige dingen moet je lang wachten, maar we hebben er dan nu eindelijk één! Een Colenbrander! Nu vragen de meeste zich waarschijnlijk af "wie of wat is Colenbrander", want de meeste mensen hebben zo'n uitdrukking op hun gezicht als ik vertel dat ik een schaaltje van Colenbrander heb gekocht. Toch is dit niet geheel terecht, want Colenbrander is onder kunstliefhebbers een van de grootste; hier de rede waarom:

Theodoor Colenbrander (1841-1930) werd oorspronkelijk opgeleid tot architect. In 1867 verbleef hij in Parijs waar hij betrokken was bij de inrichting van het Perzische paviljoen op de Wereldtentoonstelling. Hier kwam hij in aanraking met keramiek. Terug in Nederland begon hij met het ontwerpen hiervan. In de zelfde jaren werd er in Den Haag (waar Colenbrander was gaan wonen) een plateelfabriek opgericht; Rozenburg. Deze fabriek had zichzelf als doel gesteld het Nederlandse aardewerk; wat voor die tijd met name Delfs Blauw was; nieuw leven in te blazen. En dit is gelukt. De ontwerpen van Colenbrander waren zo bizar voor die tijd, qua vorm en kleur, dat ze direct veel aandacht kregen. Het aardewerk is bond van kleur en heeft duidelijke moorse en perzische invloeden (de meeste vazen lijken dan ook net minaretten). Het gevolg was dat Rozenburg uitgroeide tot de belangrijkste kunstaardewerkfabriek van die tijd en de grootste vertegenwoordiger van de art Nouveau in Nederland. In 1900 werd de plateelfabriek zelfs Koninklijk onderscheiden, echter Colenbrander stopte al spoedig met ontwerpen voor Rozenburg. Wel ontwierp bij nadien nog tapijten, welke ook veel waardering kregen.
Op 80-jarige leeftijd beslot Colenbrander toch weer plateel te gaan ontwerpen. Dit keer niet voor Rozenburg, maar hij richten hiervoor zijn eigen plateelfabriek op; RAM te Arnhem. Hier ontwierp hij in 1923 dit kommetje met decor drijvend. Als je het zo op het eerste gezicht ziet lijkt het lukraak geschilderd, maar het tegendeel is waar. Colenbrander stelde zulke hoge eisen aan de producten dat er soms hele partijen afgekeurd werden, omdat hij ze niet goed genoeg vond. Daarnaast was zijn bedrijf de eerste die plateelschilders in loondienst nam (en niet per vaas betaalde), zodat ze het werk niet af zouden raffelen om meer te verdienen. Dat resulteert dus in prachtige stukje kunstaardewerk, die nog altijd op veel waardering kunnen rekenen. In 2004 en 2008 werden er bij Sotheby's grote Colenbrander collecties afgeslagen van verschillende verzamelaars, waar soort gelijke examplaren voor meer dan 1200 euro van de hand zijn gegaan, ondankt het kleine formaat van 8cm (dit is dan ook nog eens excl. de 30% veilingkosten). Niet dat economische waarde er veel toe doet, maar het geeft wel aan hoe gewild het werk van Colenbrander is en dit reflecteerd het belang van zijn werk. Daarnaast is het werk van Colenbrander te vinden in de collectie van alle grote musea in Nederland, met uiteraard de mooiste stukken in het Gemeente Museum van Den Haag. Maar trouwe blog-volgers mogen ook gewoon bij ons langs komen!

T.A.C. Colenbrander - RAM - decor Drijvend 1923 (schilder: Gerrit Baas)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten